نَحْنُ الْوارِثِينَ. [1]

قصص (28) 58

6. سوء اختيار

44. انحراف و كفر و طغيان‌گرى دوزخيان، ناشى از سوء اختيار خود آنان، نه معلول عوامل جبرى:

قالَ قَرِينُهُ رَبَّنا ما أَطْغَيْتُهُ وَ لكِنْ كانَ فِي ضَلالٍ بَعِيدٍ قالَ لا تَخْتَصِمُوا لَدَيَّ وَ قَدْ قَدَّمْتُ إِلَيْكُمْ بِالْوَعِيدِ.

ق (50) 27 و 28

7. شقاوت‌

45. شقاوت، مايه آمادگى بيشتر براى طغيان‌گرى در برابر رسول الهى:

كَذَّبَتْ ثَمُودُ بِطَغْواها إِذِ انْبَعَثَ أَشْقاها.

شمس (91) 11 و 12

8. ضلالت‌

46. ضلالت و گمراهى، درپى‌دارنده طغيان:

مَنْ يُضْلِلِ اللَّهُ فَلا هادِيَ لَهُ وَ يَذَرُهُمْ فِي طُغْيانِهِمْ يَعْمَهُونَ.

اعراف (7) 186

9. فرزند ناصالح‌

47. فرزند ناصالح، زمينه‌ساز گرايش پدر و مادر به كفر و طغيان:

وَ أَمَّا الْغُلامُ فَكانَ أَبَواهُ مُؤْمِنَيْنِ فَخَشِينا أَنْ يُرْهِقَهُما طُغْياناً وَ كُفْراً.

كهف (18) 80

10. فقدان تزكيه‌

48. طغيان‌گرى، بازتاب نبود تزكيه و درست‌كارى، در زندگى انسان:

اذْهَبْ إِلى‌ فِرْعَوْنَ إِنَّهُ طَغى‌ فَقُلْ هَلْ لَكَ إِلى‌ أَنْ تَزَكَّى.

نازعات (79) 17 و 18

11. لعنت الهى‌

49. لعنت الهى، زمينه‌ساز محروميّت يهود، از معارف قرآن و ازدياد كفر و طغيان آنان:

وَ قالَتِ الْيَهُودُ يَدُ اللَّهِ مَغْلُولَةٌ غُلَّتْ أَيْدِيهِمْ وَ لُعِنُوا بِما قالُوا بَلْ يَداهُ مَبْسُوطَتانِ يُنْفِقُ كَيْفَ يَشاءُ وَ لَيَزِيدَنَّ كَثِيراً مِنْهُمْ ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ طُغْياناً وَ كُفْراً ....

مائده (5) 64

12. نقض قسم‌

50. نقض سوگند در ايمان به آيات خدا، از عوامل طغيان:

وَ أَقْسَمُوا بِاللَّهِ جَهْدَ أَيْمانِهِمْ لَئِنْ جاءَتْهُمْ آيَةٌ لَيُؤْمِنُنَّ بِها قُلْ إِنَّمَا الْآياتُ عِنْدَ اللَّهِ وَ ما يُشْعِرُكُمْ أَنَّها إِذا جاءَتْ لا يُؤْمِنُونَ‌ وَ نُقَلِّبُ أَفْئِدَتَهُمْ وَ أَبْصارَهُمْ كَما لَمْ يُؤْمِنُوا بِهِ أَوَّلَ مَرَّةٍ وَ نَذَرُهُمْ فِي طُغْيانِهِمْ يَعْمَهُونَ.

انعام (6) 109 و 110

طغيان‌گران‌

اتمام‌حجّت بر طغيان‌گران‌

51. پيامبر صلى الله عليه و آله موظّف به اتمام‌حجّت بر طغيان‌گران:

أَ تَواصَوْا بِهِ بَلْ هُمْ قَوْمٌ طاغُونَ‌ فَتَوَلَّ عَنْهُمْ فَما أَنْتَ بِمَلُومٍ. [2]

ذاريات (51) 53 و 54

استهزاگرى طغيان‌گران‌

52. پرسش استهزاآميز طغيان‌گران، از زمان برپايى قيامت:

فَأَمَّا مَنْ طَغى‌ يَسْئَلُونَكَ عَنِ السَّاعَةِ أَيَّانَ مُرْساها. [3]

نازعات (79) 37 و 42

[1] . «بطر» به معناى طغيان، هنگام نعمت است. (مجمع‌البيان، ج 7-/ 8، ص 405)

[2] . فرمان خداوند به اعراض پيامبر صلى الله عليه و آله از قوم خود، پس از تبليغ و انذار آنان است كه خود، اتمام‌حجّت است‌

[3] . فاعل «يسئلونك»، «من طغى‌» است. اين برداشت، ناظر به احتمالى است كه به قرينه «إنّما أنت منذر من يخشاها» در آيات بعد استفاده مى‌شود، زيرا كسى كه از انذار قيامت هراسى ندارد، پرسش او از زمان وقوع آن استهزايى خواهد بود