فَإِنَّهُمْ يَأْلَمُونَ كَما تَأْلَمُونَ وَ تَرْجُونَ مِنَ اللَّهِ ما لا يَرْجُونَ وَ كانَ اللَّهُ عَلِيماً حَكِيماً.

نساء (4) 104

فَلا تَهِنُوا وَ تَدْعُوا إِلَى السَّلْمِ وَ أَنْتُمُ الْأَعْلَوْنَ وَ اللَّهُ مَعَكُمْ وَ لَنْ يَتِرَكُمْ أَعْمالَكُمْ.

محمّد (47) 35

32. اظهار ضعف و سستى در جهاد با دشمنان خدا، مايه سرزنش خداوند:

وَ لا تَهِنُوا وَ لا تَحْزَنُوا وَ أَنْتُمُ الْأَعْلَوْنَ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ‌ إِنْ يَمْسَسْكُمْ قَرْحٌ فَقَدْ مَسَّ الْقَوْمَ قَرْحٌ مِثْلُهُ‌ ....

آل عمران (3) 139 و 140

وَ كَأَيِّنْ مِنْ نَبِيٍّ قاتَلَ مَعَهُ رِبِّيُّونَ كَثِيرٌ فَما وَهَنُوا لِما أَصابَهُمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَ ما ضَعُفُوا وَ مَا اسْتَكانُوا ....

آل‌عمران (3) 146

وَ إِنَّ مِنْكُمْ لَمَنْ لَيُبَطِّئَنَّ فَإِنْ أَصابَتْكُمْ مُصِيبَةٌ قالَ قَدْ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَيَ‌ ....

نساء (4) 72

33. سرزنش مجاهدان غزوه احُد به جهت ضعف و سستى در كارزار، به‌رغم مشاهده يارى الهى در غزوه بدر:

إِذْ هَمَّتْ طائِفَتانِ مِنْكُمْ أَنْ تَفْشَلا وَ اللَّهُ وَلِيُّهُما وَ عَلَى اللَّهِ فَلْيَتَوَكَّلِ الْمُؤْمِنُونَ‌ وَ لَقَدْ نَصَرَكُمُ اللَّهُ بِبَدْرٍ وَ أَنْتُمْ أَذِلَّةٌ ... [1]

آل‌عمران (3) 122 و 123

وَ إِنَّ مِنْكُمْ لَمَنْ لَيُبَطِّئَنَّ فَإِنْ أَصابَتْكُمْ مُصِيبَةٌ قالَ قَدْ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَيَّ إِذْ لَمْ أَكُنْ مَعَهُمْ شَهِيداً. [2]

نساء (4) 72

34. سرزنش برخى مجاهدان شهادت‌طلب، به سبب ضعف و سستى آنان در غزوه احُد:

وَ لَقَدْ كُنْتُمْ تَمَنَّوْنَ الْمَوْتَ مِنْ قَبْلِ أَنْ تَلْقَوْهُ فَقَدْ رَأَيْتُمُوهُ وَ أَنْتُمْ تَنْظُرُونَ. [3]

آل‌عمران (3) 143

ضعف در خداشناسى‌

35. ضعف و ناتوانى برخى يهوديان، از شناخت خداوند:

وَ ما قَدَرُوا اللَّهَ حَقَّ قَدْرِهِ إِذْ قالُوا ما أَنْزَلَ اللَّهُ عَلى‌ بَشَرٍ مِنْ شَيْ‌ءٍ قُلْ مَنْ أَنْزَلَ الْكِتابَ الَّذِي جاءَ بِهِ مُوسى‌ نُوراً وَ هُدىً لِلنَّاسِ‌ ... [4]

انعام (6) 91

36. ضعف مشركان، در مورد شناخت حقيقى خداوند:

ما قَدَرُوا اللَّهَ حَقَّ قَدْرِهِ إِنَّ اللَّهَ لَقَوِيٌّ عَزِيزٌ. [5]

حج (22) 74

وَ ما قَدَرُوا اللَّهَ حَقَّ قَدْرِهِ وَ الْأَرْضُ جَمِيعاً قَبْضَتُهُ يَوْمَ الْقِيامَةِ وَ السَّماواتُ مَطْوِيَّاتٌ بِيَمِينِهِ سُبْحانَهُ وَ تَعالى‌ عَمَّا يُشْرِكُونَ.

زمر (39) 67

[1] . آيات مزبور، مربوط به غزوه احُد است. (مجمع‌البيان، ج 1-/ 2، ص 824)

[2] . آيات ياد شده مربوط به غزوه احُد است. (روح‌المعانى، ج 4، جزء 5، ص 118)

[3] . جمله «فقد رأيتموه و أنتم تنظرون» يعنى شما كه پيش از جنگ آرزوى مرگ داشتيد، پس چرا در حال جنگ كه مرگ را ديديد اقدام نكرديد و فشل شديد و از جنگ اعراض كرديد؟ در اين جمله عتاب و توبيخ نهفته است. (الميزان، ج 4، ص 31؛ الكشّاف، ج 1، ص 421)

[4] . از اين جهت كه ذات خداوند متعال در احاطه حسّ ووهم و عقل واقع نمى‌شود، شناخت او از نوعى است كه سزاوار او است، از قبيل شناخت از طريق اوصاف و رسيدن به عظمت او كه آيات و افعال او بر آن دلالت دارد و يهوديان و مشركان در اين اندازه شناخت هم ضعيف بودند. (الميزان، ج 7، ص 268)

[5] . آيه مذكور مربوط به مشركان و بندگى آنان براى غيرخدا است كه همين نشانه ضعف آنان در خداشناسى است. (الميزان، ج 14، ص 409؛ مجمع‌البيان، ج 7-/ 8، ص 152)