[1] . برخى گفتهاند: مقصود از «الجوارح»، خصوص سگهاىشكارى است،
نه غير آن و از معصومين عليهم السلام نقل شده كه «جوارح» خصوص سگهاى تعليمديده
است. اين نظر را قيد «مكلبين» كه پس از آن آمده، تأييد مىكند. (مجمعالبيان، ج
3-/ 4، ص 249؛ زبدةالبيان، ص 795)
[2] . برخى مفسّران مانند طبرى ترجيح دادهاند كه «الجوارح» هر
درّنده شكارى، اعمّ از پرنده و غير آن است كه شكار آن حلال است، به شرط تعليمديده
بودنشان. (جامعالبيان، ج 4، جزء 6، ص 118) مقدّس اردبيلى رحمه الله اين احتمال را
كه مقصود از «جوارح»، مطلق حيوانات شكارى، و ذكر سگ از باب غلبه باشد مطرح كرده،
ولى آن را ردّ كرده و گفته خلاف ظاهر و خلاف مذهب اصحاب و روايات است.
(زبدةالبيان، ص 794)
[3] . مقصود از «ممّا علّمكم اللَّه» به مناسبت مورد، دستوراتذبح
و تذكيه حيوان است و «من» در «ممّا علّمكم» براى تبعيض است؛ يعنى برخى از دستورات
تذكيه را به سگان و درّندگان شكارى تعليم دهيد
[4] . «ممّا أمسكن عليكم» دلالت دارد كه اگر سگ شكارى ازصيد بخورد
آن صيد حرام است، زيرا در اين صورت شكار را براى خود گرفته است، نه براى صاحبش.
(جامعالبيان، ج 4، جزء 6، ص 131-/ 133؛ مجمعالبيان، ج 3-/ 4، ص 250)
[5] . «تعلّمونهنّ» دلالت دارد كه شكار سگ غير شكارى درصورت تذكيه
نشدن، حرام است. (زبدةالبيان، ص 795؛ مجمعالبيان، ج 3-/ 4، ص 249)
[6] . مقصود از «ما أكل السّبع» صيدهاى درّندگان تعليمنديدهاست.
(جامعالبيان، ج 4، جزء 6، ص 95)