[1] . برخى مقصود از «إلّاً» را سوگند دانستهاند. (مجمعالبيان، ج
5-/ 6، ص 15) «ايمانهم» يعنى عهدها و سوگندهاى آنان. (مجمعالبيان، ج 5-/ 6، ص 17؛
زبدةالتّفاسير، ج 3، ص 83)
[2] . كلمه «كيف» كه براى استفهام انكارى است و نيز بيان علّت براى
جواز لغو پيمان در عبارت «وان يظهروا» (اگر به شما غالب شوند مراعات پيمان و روابط
خويشاوندى را نخواهند كرد) مفيد نكته ياد شده است
[3] . از مفهوم جمله استفاده مىشود كه برخى مشركان به دشمنان
مسلمانان كمك كردند؛ همانگونه كه برخى مفسّران نقل كردهاند كه در تجاوز «بنوبكر»
به «خزاعه» قريش به پشتيبانى آنان در آمدند. (روحالمعانى، ج 6، جزء 10، ص 72؛
الكشّاف، ج 2، ص 245)