إِنَّ رَبَّكَ يَعْلَمُ أَنَّكَ تَقُومُ أَدْنى‌ مِنْ ثُلُثَيِ اللَّيْلِ‌ ...

وَ طائِفَةٌ مِنَ الَّذِينَ مَعَكَ‌ ... عَلِمَ أَنْ سَيَكُونُ مِنْكُمْ‌ ... وَ آخَرُونَ يُقاتِلُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ‌ ....

مزمّل (73) 20

83. تخلّف برخى صحابه از جهاد، همراه با رسول خدا صلى الله عليه و آله:

وَ إِذا أُنْزِلَتْ سُورَةٌ أَنْ آمِنُوا بِاللَّهِ وَ جاهِدُوا مَعَ رَسُولِهِ اسْتَأْذَنَكَ أُولُوا الطَّوْلِ مِنْهُمْ وَ قالُوا ذَرْنا نَكُنْ مَعَ الْقاعِدِينَ‌ رَضُوا بِأَنْ يَكُونُوا مَعَ الْخَوالِفِ‌ ... وَ جاءَ الْمُعَذِّرُونَ مِنَ الْأَعْرابِ لِيُؤْذَنَ لَهُمْ وَ قَعَدَ الَّذِينَ كَذَبُوا اللَّهَ وَ رَسُولَهُ‌ ....

توبه (9) 86 و 87 و 90

نيز--) همين مدخل، تكاليف صحابه، جهاد، صحابه در غزوه احُد، صحابه در غزوه احزاب، صحابه در غزوه بدر، صحابه در غزوه تبوك، صحابه در غزوه حنين‌

دعاى صحابه‌

84. دعا و نيايش خالصانه برخى صحابه به درگاه خدا، در صبحگاهان و شامگاهان:

وَ لا تَطْرُدِ الَّذِينَ يَدْعُونَ رَبَّهُمْ بِالْغَداةِ وَ الْعَشِيِّ يُرِيدُونَ وَجْهَهُ‌ ... [1]

انعام (6) 52

وَ اصْبِرْ نَفْسَكَ مَعَ الَّذِينَ يَدْعُونَ رَبَّهُمْ بِالْغَداةِ وَ الْعَشِيِّ يُرِيدُونَ وَجْهَهُ‌ ....

كهف (18) 28

دلدارى به صحابه‌

85. دلدارى و تقويت روحيّه مؤمنان و اصحاب پيامبر صلى الله عليه و آله از سوى خداوند، در برابر توطئه‌هاى منافقان:

هُمُ الَّذِينَ يَقُولُونَ لا تُنْفِقُوا عَلى‌ مَنْ عِنْدَ رَسُولِ اللَّهِ حَتَّى يَنْفَضُّوا وَ لِلَّهِ خَزائِنُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ لكِنَّ الْمُنافِقِينَ لا يَفْقَهُونَ.

منافقون (63) 7

دنياطلبى صحابه‌

86. اقدام برخى صحابه در جنگ بدر به گرفتن اسير، پيش از غلبه كامل بر دشمن براى دستيابى به منافع مادّى:

ما كانَ لِنَبِيٍّ أَنْ يَكُونَ لَهُ أَسْرى‌ حَتَّى يُثْخِنَ فِي الْأَرْضِ تُرِيدُونَ عَرَضَ الدُّنْيا وَ اللَّهُ يُرِيدُ الْآخِرَةَ وَ اللَّهُ عَزِيزٌ حَكِيمٌ. [2]

انفال (8) 67

رضايت از صحابه‌

87. خشنودى و رضايت خداوند از مؤمنان و صحابه، به سبب بيعت با پيامبر صلى الله عليه و آله در حديبيّه (بيعت رضوان):

لَقَدْ رَضِيَ اللَّهُ عَنِ الْمُؤْمِنِينَ إِذْ يُبايِعُونَكَ تَحْتَ الشَّجَرَةِ ....

فتح (48) 18

88. خشنودى و رضايت خدا از صحابه پيشگام (مهاجر و انصار) در ايمان:

وَ السَّابِقُونَ الْأَوَّلُونَ مِنَ الْمُهاجِرِينَ وَ الْأَنْصارِ ... رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمْ‌ ....

توبه (9) 100

[1] . بر اساس يك احتمال، مقصود از «يدعون» ذكر خداوند در دو طرف روز بوده است. (مجمع‌البيان، ج 3-/ 4، ص 382)

[2] . اين آيه به جنگ بدر اشاره دارد. در آن جنگ بهتر بود مسلمانان مشركان را به قتل مى‌رساندند، نه اينكه آنان را اسير كنند و در مقابل آزاد كردن آنان از ايشان فديه بگيرند. (جامع‌البيان، ج 6، جزء 10، ص 286)