144. نجات صالح عليه السلام از عذاب الهى، جلوه اى از رحمت الهى:

فَلَمَّا جاءَ أَمْرُنا نَجَّيْنا صالِحاً ... بِرَحْمَةٍ مِنَّا ....

هود (11) 66

145. نجات صالح عليه السلام و خانواده او از توطئه قتل مفسدان قوم ثمود، شايسته تأمّل و دقّت:

وَ لَقَدْ أَرْسَلْنا إِلى‌ ثَمُودَ أَخاهُمْ صالِحاً ...

وَ كانَ فِي الْمَدِينَةِ تِسْعَةُ رَهْطٍ يُفْسِدُونَ فِي الْأَرْضِ‌ ... قالُوا تَقاسَمُوا بِاللَّهِ لَنُبَيِّتَنَّهُ وَ أَهْلَهُ ثُمَّ لَنَقُولَنَّ لِوَلِيِّهِ ما شَهِدْنا مَهْلِكَ أَهْلِهِ‌ ... وَ مَكَرُوا مَكْراً وَ مَكَرْنا مَكْراً ...

فَانْظُرْ كَيْفَ كانَ عاقِبَةُ مَكْرِهِمْ أَنَّا دَمَّرْناهُمْ وَ قَوْمَهُمْ أَجْمَعِينَ.

نمل (27) 45 و 48-/ 51

نزول وحى بر صالح عليه السلام‌

146. انتخاب صالح عليه السلام از ميان قوم ثمود براى نبوت و وحى الهى، باعث تعجب و انكار شديد ثموديان:

كَذَّبَتْ ثَمُودُ بِالنُّذُرِ فَقالُوا أَ بَشَراً مِنَّا واحِداً ... أَ أُلْقِيَ الذِّكْرُ عَلَيْهِ مِنْ بَيْنِنا بَلْ هُوَ كَذَّابٌ أَشِرٌ.

قمر (54) 23-/ 25

نيز--) همين مدخل، رسالت صالح عليه السلام و نبوّت صالح عليه السلام‌

نژاد صالح عليه السلام‌

--) همين مدخل، اخوّت قومى صالح عليه السلام‌

ولىّ دم صالح عليه السلام‌

147. صالح عليه السلام، داراى ولىّ دم و برخوردار از حمايت او، در صورت به قتل رسيدن به دست ثموديان:

وَ لَقَدْ أَرْسَلْنا إِلى‌ ثَمُودَ أَخاهُمْ صالِحاً ...

قالُوا تَقاسَمُوا بِاللَّهِ لَنُبَيِّتَنَّهُ وَ أَهْلَهُ ثُمَّ لَنَقُولَنَّ لِوَلِيِّهِ ما شَهِدْنا مَهْلِكَ أَهْلِهِ‌ ....

نمل (27) 45 و 49

148. ترس ثموديان از برخوردهاى ولىّ دم صالح، در صورت كشتن آن حضرت:

وَ لَقَدْ أَرْسَلْنا إِلى‌ ثَمُودَ أَخاهُمْ صالِحاً ...

قالُوا تَقاسَمُوا بِاللَّهِ لَنُبَيِّتَنَّهُ وَ أَهْلَهُ ثُمَّ لَنَقُولَنَّ لِوَلِيِّهِ ما شَهِدْنا مَهْلِكَ أَهْلِهِ وَ إِنَّا لَصادِقُونَ.

نمل (27) 45 و 49

صالحان‌

صلاح، ضدّ فساد؛ [1] به معناى نيكى كردن و نيكوكار گشتن‌ [2] است و صالح كسى است كه انجام دهنده‌ صلاح و ملازم و متمسك به آن باشد. [3] برخى گفته‌اند:

صالحان كسانى‌اند كه در علم و ايمانشان به خدا و آنچه از نزد خدا آمده و نيز در صداقت، شهادت و توبه آنان خللى وارد نشده باشد و تمام عمر خود را در طاعت خدا و اموالشان را در راه رضاى او صرف نمايند. [4] به اين نكته بايد توجه داشت كه صالح بودن و در زمره آنان قرار داشتن غير از انجام دادن عمل صالح است. در آيه 9 عنكبوت (29) مى‌خوانيم: والّذين ءامنوا وعملوا الصَّلحت لندخلنّهم فى الصَّلحين.

معلوم مى‌شود صالحان از مؤمنانِ داراى عمل صالح، مقامى والاتر دارند. مقام صالحان، چنان ارجمند است كه خداوند در قرآن كريم، پيامبرانى چون ابراهيم، اسحاق، يعقوب (انبيا (21) 72) لوط (انبيا (21) 75)

[1] . لسان‌العرب، ج 7، ص 384، «»

[2] . فرهنگ فارسى، ج 2، ص 2158، «صلاح»

[3] . مجمع‌البيان، ج 3-/ 4، ص 111

[4] . روح‌المعانى، ج 4، جزء 5، ص 114