خوف از شير

1. ترس و هراس گورخران از شير:

كَأَنَّهُمْ حُمُرٌ مُسْتَنْفِرَةٌ فَرَّتْ مِنْ قَسْوَرَةٍ.

مدّثر (74) 50 و 51

فرار از شير

2. تشبيه فرار مجرمان از پندهاى الهى و معارف قرآن، به فرار گورخران از شير:

عَنِ الْمُجْرِمِينَ‌ فَما لَهُمْ عَنِ التَّذْكِرَةِ مُعْرِضِينَ‌ كَأَنَّهُمْ حُمُرٌ مُسْتَنْفِرَةٌ فَرَّتْ مِنْ قَسْوَرَةٍ. [1]

مدّثر (74) 41 و 49-/ 51

شيرينى‌

--) مزه‌ها

شيشه‌

جسمى است شفّاف و حاكى ماوراء و شكننده، و [آن را] در كوره ذوب كنند و در قالب ريزند و به شكل دلخواه درآورند. [2] در اين مدخل از واژه‌ «زجاجة» و «قوارير» استفاده شده است.

تزيين با شيشه‌

1. استفاده از شيشه در تزيين و زيبايى ساختمان، در عصر سليمان عليه السلام:

قِيلَ لَهَا ادْخُلِي الصَّرْحَ فَلَمَّا رَأَتْهُ حَسِبَتْهُ لُجَّةً وَ كَشَفَتْ عَنْ ساقَيْها قالَ إِنَّهُ صَرْحٌ مُمَرَّدٌ مِنْ قَوارِيرَ قالَتْ رَبِّ إِنِّي ظَلَمْتُ نَفْسِي وَ أَسْلَمْتُ مَعَ سُلَيْمانَ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِينَ.

نمل (27) 44

تشبيه به شيشه‌

2. تشبيه قدحها و كوزه‌هاى بهشتى در صفا و شفافيّت، به شيشه:

... كانَتْ قَوارِيرَا قَوارِيرَا مِنْ فِضَّةٍ ... [3]

انسان (76) 15 و 16

تشبيه شيشه‌

3. تشبيه درخشندگى شيشه چراغ، به ستاره فروزان:

... الزُّجاجَةُ كَأَنَّها كَوْكَبٌ دُرِّيٌ‌ ....

نور (24) 35

شفافيّت شيشه‌

4. احتمال خطاى ديد، در صورت شفافيّت شيشه:

قِيلَ لَهَا ادْخُلِي الصَّرْحَ فَلَمَّا رَأَتْهُ حَسِبَتْهُ لُجَّةً وَ كَشَفَتْ عَنْ ساقَيْها قالَ إِنَّهُ صَرْحٌ مُمَرَّدٌ مِنْ قَوارِيرَ ....

نمل (27) 44

شيشه در بهشت‌

--) همين مدخل، ظرف شيشه‌اى‌

شيشه در دوران سليمان عليه السلام‌

5. مفروش شدن قصر سليمان عليه السلام با شيشه‌هاى آب‌نما، نشانى از تمدّن و هنر:

قِيلَ لَهَا ادْخُلِي الصَّرْحَ فَلَمَّا رَأَتْهُ حَسِبَتْهُ لُجَّةً

[1] . «قسورة» به معناى شير است. (ترتيب‌العين، ج 3، ص 1474، «قسر»)

[2] . فرهنگ فارسى، ج 2، ص 2112

[3] . برخى از مفسّران، اين آيه را از باب تشبيه بليغ‌دانسته‌اند، نه اينكه ظرفهاى مورد استفاده بهشتيان، حقيقتاً از جنس شيشه و در عين حال نقره باشد. (روح‌المعانى، ج 16، جزء 29، ص 273)