وعده همكارى در جنگ عليه پيامبر صلى الله عليه و آله را دادند. [1]

رفاعة بن عبدالمنذر

--) ابولبابه انصارى‌

رفاعة بن قيس‌

رفاعة بن قيس، از يهود بنى‌قينقاع و از معترضان به تغيير قبله. [2] بر حسب نقل برخى از مفسّران، مقصود از سفهاء در آيه 142 بقره (2) وى و آن دسته از يهود دانسته شده كه نسبت به تغيير قبله واكنش نشان دادند و ايمان خويش به رسول خدا صلى الله عليه و آله را منوط به بازگشت آن حضرت به قبله نخست كردند. [3]

رفاعة بن وهب‌

رفاعة القَرَضى از يهود بنى‌قريظه مى‌باشد. [4] بر اساس‌ نقل رفاعه آيات 52 تا 55 قصص (28) درباره خود و آن دسته از كسانى نازل شد كه قبل از اسلام بر شريعت حق بودند و با بعثت پيامبراكرم صلى الله عليه و آله به وى ايمان آوردند و براى پايدارى بر ايمان گذشته و تسليم در برابر دين جديد از پاداش الهى دو چندان نصيب مى‌بردند. [5] نيز مفسّران مقصود از فرد طلاق‌دهنده در آيه 230 بقره (2) (فإن طلّقها فلاتحلّ له) را رفاعه دانسته كه زن خود را سه بار طلاق داده بود. با پرسش زن وى از پيامبر صلى الله عليه و آله در خصوص رجوع به رفاعه آيه ياد شده نازل شد و جواز ازدواج چنين زنانى را مشروط به نكاح دايمى با مرد ديگر و پيش آمدن طلاق از سوى آن مرد نمود. [6]

رفاه‌

«رفاه» به معناى فراخ و آسان شدن زندگى‌ [7] و برخوردارى از امكانات‌ [8] است. در اين مدخل، از واژه‌هايى چون‌ «رحمت»، «نعمت»، «سرّاء»، «كنوز»، «بركات»، «تمتّع»، «رزق»، «تمكّن»، «حسنات»، «زرع»، «ثمرات» و يا مشتقّات مربوط به آنها و نيز از سياق و قرائن موجود در آيات استفاده شده است.

اهمّ عناوين: آثار منفى رفاه، ارزشمندى رفاه، تداوم رفاه، رفاه بنى‌اسرائيل، رفاه در بهشت، رفاه كافران، سلب رفاه، عوامل رفاه، حكمت رفاه و مرفّهان.

آثار منفى رفاه‌

1. احساس مصونيّت از عذاب‌

1. برخوردارى از رفاه و آسايش، موجب احساس مصونيّت از عذاب الهى:

وَ ما أَرْسَلْنا فِي قَرْيَةٍ مِنْ نَذِيرٍ إِلَّا قالَ مُتْرَفُوها إِنَّا

[1] . الجامع لاحكام القرآن، ج 18، ص 23

[2] . السّيرة النبويّه، ابن‌هشام، ج 2، ص 514 و 550

[3] . جامع‌البيان، ج 2، جزء 2، ص 5؛ مفحمات الاقران، ص 50

[4] . اسدالغابه، ج 2، ص 289؛ الاصابه، ج 2، ص 408-/ 411

[5] . جامع‌البيان، ج 11، جزء 20، ص 109؛ الجامع لأحكام‌القرآن، قرطبى، ج 13، ص 196

[6] . جامع‌البيان، ج 2، جزء 2، ص 646؛ معالم‌التنزيل، بغوى، ج 1، ص 154؛ مجمع‌البيان، ج 1-/ 2، ص 580

[7] . لسان‌العرب، ج 5، ص 277، «رفه»؛ لغت‌نامه، ج 10، ص 10706، «رفاه»

[8] . فرهنگ بزرگ سخن، ج 4، ص 3645، «رفاه»