هُمْ بِرَبِّهِمْ لا يُشْرِكُونَ‌ وَ الَّذِينَ يُؤْتُونَ ما آتَوْا وَ قُلُوبُهُمْ وَجِلَةٌ أَنَّهُمْ إِلى‌ رَبِّهِمْ راجِعُونَ. [1]

مؤمنون (23) 57-/ 60

نيز--) همين مدخل، زكات‌دهندگان، مؤمنان‌

3. ترس از خدا

74. ترس از (عقاب) خدا، برانگيزاننده مؤمنان به پرداخت زكات:

إِنَّ الَّذِينَ هُمْ مِنْ خَشْيَةِ رَبِّهِمْ مُشْفِقُونَ‌ وَ الَّذِينَ يُؤْتُونَ ما آتَوْا وَ قُلُوبُهُمْ وَجِلَةٌ أَنَّهُمْ إِلى‌ رَبِّهِمْ راجِعُونَ. [2]

مؤمنون (23) 57 و 60

4. ترس از قيامت‌

75. ترس از شدايد و سختيهاى جانكاه قيامت، برانگيزاننده مردان خدا به پرداخت زكات:

رِجالٌ لا تُلْهِيهِمْ تِجارَةٌ وَ لا بَيْعٌ عَنْ ذِكْرِ اللَّهِ وَ إِقامِ الصَّلاةِ وَ إِيتاءِ الزَّكاةِ يَخافُونَ يَوْماً تَتَقَلَّبُ فِيهِ الْقُلُوبُ وَ الْأَبْصارُ.

نور (24) 37

5. توجّه به پاداش خدا

76. توجّه به تضمين پاداش خداوند، از عوامل پرداخت زكات:

وَ أَقِيمُوا الصَّلاةَ وَ آتُوا الزَّكاةَ وَ ما تُقَدِّمُوا لِأَنْفُسِكُمْ مِنْ خَيْرٍ تَجِدُوهُ عِنْدَ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ بِما تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ.

بقره (2) 110

إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ وَ أَقامُوا الصَّلاةَ وَ آتَوُا الزَّكاةَ لَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَ لا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَ لا هُمْ يَحْزَنُونَ.

بقره (2) 277

... وَ آتُوا الزَّكاةَ ... وَ ما تُقَدِّمُوا لِأَنْفُسِكُمْ مِنْ خَيْرٍ تَجِدُوهُ عِنْدَ اللَّهِ هُوَ خَيْراً وَ أَعْظَمَ أَجْراً ....

مزمّل (73) 20

6. توجّه به علم خدا

77. توجّه به علم خدا به اعمال انسان، زمينه پرداخت زكات:

... وَ آتُوا الزَّكاةَ ... إِنَّ اللَّهَ بِما تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ.

بقره (2) 110

إِنْ تُبْدُوا الصَّدَقاتِ فَنِعِمَّا هِيَ وَ إِنْ تُخْفُوها وَ تُؤْتُوهَا الْفُقَراءَ فَهُوَ خَيْرٌ لَكُمْ وَ يُكَفِّرُ عَنْكُمْ مِنْ سَيِّئاتِكُمْ وَ اللَّهُ بِما تَعْمَلُونَ خَبِيرٌ.

بقره (2) 271

وَ لا يَحْسَبَنَّ الَّذِينَ يَبْخَلُونَ بِما آتاهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ هُوَ خَيْراً لَهُمْ بَلْ هُوَ شَرٌّ لَهُمْ سَيُطَوَّقُونَ ما بَخِلُوا بِهِ يَوْمَ الْقِيامَةِ وَ لِلَّهِ مِيراثُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ اللَّهُ بِما تَعْمَلُونَ خَبِيرٌ.

آل‌عمران (3) 180

7. توجّه به فضل خدا

78. توجّه به فضل خدا (از جانب خدا بودن داراييها)، آسان‌كننده پرداخت زكات:

وَ لا يَحْسَبَنَّ الَّذِينَ يَبْخَلُونَ بِما آتاهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ هُوَ خَيْراً لَهُمْ بَلْ هُوَ شَرٌّ لَهُمْ‌ ... [3]

آل‌عمران (3) 180

[1] . بر اساس يك احتمال، مقصود از «ما آتوا» زكات و صدقه است. (التّبيان، ج 7، ص 377؛ مجمع‌البيان، ج 7-/ 8، ص 176)

[2] . بر اساس يك احتمال، مقصود از «ما آتوا» زكات و صدقه است. (التّبيان، ج 7، ص 377؛ مجمع‌البيان، ج 7-/ 8، ص 176)

[3] . از امام باقر عليه السلام نقل شده كه آيه مزبور درباره مانعان وتاركان زكات نازل شده است. (مجمع‌البيان، ج 1-/ 2، ص 896) برخى به جمهور مفسّران نسبت داده‌اند كه آيه، مربوط به مانعان زكات است. (التّفسير المنير، ج 4، ص 176)