سَيَغْلِبُونَ‌ وَعْدَ اللَّهِ لا يُخْلِفُ اللَّهُ وَعْدَهُ وَ لكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لا يَعْلَمُونَ.

روم (30) 2 و 4 و 6

9. برخوردارى روميان از امداد و نصرت الهى، زمينه‌ساز پيروزى بر ايران:

غُلِبَتِ الرُّومُ‌ ... وَ هُمْ مِنْ بَعْدِ غَلَبِهِمْ سَيَغْلِبُونَ‌ بِنَصْرِ اللَّهِ يَنْصُرُ مَنْ يَشاءُ وَ هُوَ الْعَزِيزُ الرَّحِيمُ‌ وَعْدَ اللَّهِ لا يُخْلِفُ اللَّهُ وَعْدَهُ وَ لكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لا يَعْلَمُونَ.

روم (30) 2 و 3 و 5 و 6

10. خوشحالى مؤمنان و مسلمانان صدر اسلام، از پيروزى روم بر ايران:

غُلِبَتِ الرُّومُ‌ ... وَ هُمْ مِنْ بَعْدِ غَلَبِهِمْ سَيَغْلِبُونَ‌ فِي بِضْعِ سِنِينَ لِلَّهِ الْأَمْرُ مِنْ قَبْلُ وَ مِنْ بَعْدُ وَ يَوْمَئِذٍ يَفْرَحُ الْمُؤْمِنُونَ.

روم (30) 2-/ 4

11. پيروزى روميان بر ايرانيان، عامل سرور و شادمانى مؤمنان عصر بعثت:

... وَ هُمْ مِنْ بَعْدِ غَلَبِهِمْ سَيَغْلِبُونَ‌ ... وَ يَوْمَئِذٍ يَفْرَحُ الْمُؤْمِنُونَ‌ بِنَصْرِ اللَّهِ يَنْصُرُ مَنْ يَشاءُ وَ هُوَ الْعَزِيزُ الرَّحِيمُ.

روم (30) 3-/ 5

جنگ روم‌

12. وقوع جنگ، ميان ايران و روم، در نزديكى سرزمين عرب:

غُلِبَتِ الرُّومُ‌ فِي أَدْنَى الْأَرْضِ وَ هُمْ مِنْ بَعْدِ غَلَبِهِمْ سَيَغْلِبُونَ. [1]

روم (30) 2 و 3

13. وقوع جنگ، ميان ايران و روم، در نزديك‌ترين سرزمين روم به ايران:

غُلِبَتِ الرُّومُ‌ فِي أَدْنَى الْأَرْضِ‌ ... [2]

روم (30) 2 و 3

فِي بِضْعِ سِنِينَ لِلَّهِ الْأَمْرُ مِنْ قَبْلُ وَ مِنْ بَعْدُ وَ يَوْمَئِذٍ يَفْرَحُ الْمُؤْمِنُونَ.

روم (30) 4

جهاد با روم‌

--) تبوك‌

دختران روم‌

14. خطر ابتلا به گناه، به علّت وجود دختران رومى در سپاه روم، عامل اذن‌خواهى برخى منافقان در ترك جنگ:

وَ مِنْهُمْ مَنْ يَقُولُ ائْذَنْ لِي وَ لا تَفْتِنِّي أَلا فِي الْفِتْنَةِ سَقَطُوا وَ إِنَّ جَهَنَّمَ لَمُحِيطَةٌ بِالْكافِرِينَ. [3]

توبه (9) 49

روم و ايرانيان‌

--) همين مدخل، پيروزى روم، شكست روم‌

شكست روم‌

15. شكست روميان در نبرد با ايرانيان، در عصر بعثت:

غُلِبَتِ الرُّومُ‌ فِي أَدْنَى الْأَرْضِ وَ هُمْ مِنْ بَعْدِ غَلَبِهِمْ سَيَغْلِبُونَ.

روم (30) 2 و 3

16. شكست روم از ايران، به مشيّت و يارى الهى:

غُلِبَتِ الرُّومُ‌ ... لِلَّهِ الْأَمْرُ مِنْ قَبْلُ وَ مِنْ‌

[1] . در احتمالى مراد از «أدنى الأرض» سرزمين نزديك سرزمين عرب است. (مجمع‌البيان، ج 7-/ 8، ص 460)

[2] . برداشت فوق بنا بر اين احتمال است كه مراد از «ادنى‌الارض» نزديك‌ترين سرزمين روم به ايران باشد. (همان)

[3] . در شأن نزول آيه آمده است: يكى از منافقان به‌رسول‌خدا صلى الله عليه و آله گفت: به من اذن بده تا در جنگ شركت نكنم ... چون مى‌ترسم مفتون دختركان رومى شوم و به گناه بيفتم. (همان، ج 5-/ 6، ص 56)