مالك روز

112. خداوند، مالك روز:

يُولِجُ اللَّيْلَ فِي النَّهارِ وَ يُولِجُ النَّهارَ فِي اللَّيْلِ‌ ... لَهُ الْمُلْكُ وَ الَّذِينَ تَدْعُونَ مِنْ دُونِهِ ما يَمْلِكُونَ مِنْ قِطْمِيرٍ.

فاطر (35) 13

محدوديّت روز

113. محدوديّت روز، شايسته تفكّر و انديشه:

قُلْ أَ رَأَيْتُمْ إِنْ جَعَلَ اللَّهُ عَلَيْكُمُ النَّهارَ سَرْمَداً إِلى‌ يَوْمِ الْقِيامَةِ ... أَ فَلا تُبْصِرُونَ.

قصص (28) 72

نعمت روز

114. روز، نعمتى شايسته شكرگزارى:

وَ هُوَ الَّذِي جَعَلَ اللَّيْلَ وَ النَّهارَ خِلْفَةً لِمَنْ أَرادَ أَنْ يَذَّكَّرَ أَوْ أَرادَ شُكُوراً.

فرقان (25) 62

وَ مِنْ رَحْمَتِهِ جَعَلَ لَكُمُ اللَّيْلَ وَ النَّهارَ لِتَسْكُنُوا فِيهِ وَ لِتَبْتَغُوا مِنْ فَضْلِهِ وَ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ.

قصص (28) 73

نيز--) ايّام‌اللّه‌

روز پنجاه هزار سال‌

--) قيامت‌

روزه‌

روزه، معادل عربى «صوم» به معناى امساك و خوددارى از انجام دادن كارى اعمّ از خوردنى و كلامى و ... است‌ [1] و در شرع، امساك و خوددارى از مفطرات همراه با نيّت است. [2] در اين مدخل از واژه‌ «صوم» و مشتقّات آن استفاده شده است.

اهمّ عناوين: آثار روزه، پاداش روزه، روزه كفّاره، شرايط روزه و معذوران از روزه.

آثار روزه‌

1. امداد خدا

1. روزه‌دارى، موجب جلب امداد الهى:

وَ اسْتَعِينُوا بِالصَّبْرِ وَ الصَّلاةِ وَ إِنَّها لَكَبِيرَةٌ إِلَّا عَلَى الْخاشِعِينَ. [3]

بقره (2) 45

يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اسْتَعِينُوا بِالصَّبْرِ وَ الصَّلاةِ إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابِرِينَ. [4]

بقره (2) 153

2. بشارت‌

2. روزه‌دارى، از جمله عوامل دريافت بشارت از جانب خداوند:

التَّائِبُونَ الْعابِدُونَ الْحامِدُونَ السَّائِحُونَ‌ ...

وَ بَشِّرِ الْمُؤْمِنِينَ. [5]

توبه (9) 112

3. بهره‌مندى از خير

3. روزه، موجب بهره‌مندى روزه‌دار از خير:

... وَ أَنْ تَصُومُوا خَيْرٌ لَكُمْ‌ ....

بقره (2) 184

[1] . مفردات، ص 500، «صوم»

[2] . جواهرالكلام، ج 16، ص 184

[3] . از امام صادق عليه السلام روايت شده: مراد از صبر، روزه است. هنگامى كه سختى يا گرفتارى شديد به شخص وارد شد، روزه بگيرد، زيرا خداى- عزّوجلّ- مى‌فرمايد: از صبر يارى بجوييد، يعنى از روزه. (تفسير نورالثقلين، ج 1، ص 76، ح 182)

[4] . توصيه به استعانت جستن به روزه، گواه اين است كه روزه مى‌تواند امداد الهى را جلب كند

[5] . در احتمالى «السّائحون» به معناى «صائمون» [روزه‌داران‌] است. (مجمع‌البيان، ص 5-/ 6، ص 114)