الَّذِي يَتَخَبَّطُهُ الشَّيْطانُ مِنَ الْمَسِّ ذلِكَ بِأَنَّهُمْ قالُوا إِنَّمَا الْبَيْعُ مِثْلُ الرِّبا ....

بقره (2) 275

ربا و صدقه‌

71. ربا و صدقه، دو نقطه مقابل هم، در ايجاد بركت و توسعه در اموال:

يَمْحَقُ اللَّهُ الرِّبا وَ يُرْبِي الصَّدَقاتِ‌ ....

بقره (2) 276

وَ ما آتَيْتُمْ مِنْ رِباً لِيَرْبُوَا فِي أَمْوالِ النَّاسِ فَلا يَرْبُوا عِنْدَ اللَّهِ وَ ما آتَيْتُمْ مِنْ زَكاةٍ تُرِيدُونَ وَجْهَ اللَّهِ فَأُولئِكَ هُمُ الْمُضْعِفُونَ.

روم (30) 39

رباى حلال‌

72. حلّيّت رباى گرفته شده، قبل از تحريم و ابلاغ حكم شرعى آن:

الَّذِينَ يَأْكُلُونَ الرِّبا لا يَقُومُونَ إِلَّا كَما يَقُومُ الَّذِي يَتَخَبَّطُهُ الشَّيْطانُ مِنَ الْمَسِ‌ ... فَمَنْ جاءَهُ مَوْعِظَةٌ مِنْ رَبِّهِ فَانْتَهى‌ فَلَهُ ما سَلَفَ وَ أَمْرُهُ إِلَى اللَّهِ‌ ....

بقره (2) 275

73. بى‌بركتى رباى پرداخت شده از سوى بدهكار به طلبكار (حتّى در صورت حلال بودن و عدم اشتراط):

يَمْحَقُ اللَّهُ الرِّبا وَ يُرْبِي الصَّدَقاتِ وَ اللَّهُ لا يُحِبُّ كُلَّ كَفَّارٍ أَثِيمٍ.

بقره (2) 276

وَ ما آتَيْتُمْ مِنْ رِباً لِيَرْبُوَا فِي أَمْوالِ النَّاسِ فَلا يَرْبُوا عِنْدَ اللَّهِ وَ ما آتَيْتُمْ مِنْ زَكاةٍ تُرِيدُونَ وَجْهَ اللَّهِ فَأُولئِكَ هُمُ الْمُضْعِفُونَ.

روم (30) 39

74. حلال بودن پرداخت ربا و زياده از جانب بدهكار به طلبكار (در صورت عدم اشتراط):

وَ ما آتَيْتُمْ مِنْ رِباً لِيَرْبُوَا فِي أَمْوالِ النَّاسِ‌ ... [1]

روم (30) 39

75. عدم ترتّب ثواب بر رباى حلال:

وَ ما آتَيْتُمْ مِنْ رِباً لِيَرْبُوَا فِي أَمْوالِ النَّاسِ فَلا يَرْبُوا عِنْدَ اللَّهِ وَ ما آتَيْتُمْ مِنْ زَكاةٍ تُرِيدُونَ وَجْهَ اللَّهِ فَأُولئِكَ هُمُ الْمُضْعِفُونَ.

روم (30) 39

گناه ربا

--) همين مدخل، رباخوار، گناهكارى رباخوار و رباخوارى، آثار رباخوارى، گناه‌

موانع ربا

--) همين مدخل، اجتناب از ربا، عوامل اجتناب از ربا

نهى از ربا

--) همين مدخل، احكام ربا

ربّانيّون‌

«ربّانيّون»، جمع رَبّانى، به كسى گفته مى‌شود كه خدا را عبادت كند [2] و گفته شده كه رِبّى (ربّيّون) و ربّانى‌ (ربّانيّون) به يك معنا است و آن اختصاص خود به ربّ و عدم اشتغال به غير ربّ است. [3] شايان ذكر است‌

[1] . امام صادق عليه السلام فرمود: ربا بر دو قسم است: يكى حلال وديگرى حرام. رباى حلال آن است كه كسى به برادرش قرض دهد در حالى كه اميد دارد بيشتر از آنچه قرض داده به او برگردانده شود (الكافى، ج 5، ص 145، ح 6؛ تفسير نورالثقلين، ج 4، ص 189، ح 73) ولى هيچ‌گونه شرط زياده نكرده باشد، در اين صورت اگر قرض‌گيرنده چيزى بيشتر از آنچه گرفته است به قرض‌دهنده بدهد مباح است. (تفسير قمّى، ج 2، ص 159؛ تفسير نورالثقلين، ج 4، ص 189، ح 75)

[2] . لسان‌العرب، ج 5، ص 98، «ربب»

[3] . الميزان، ج 4، ص 40