17. وفاى به عهد

103. وجوب وفاى به عهد و پيمان، از قوانين حكمت‌آميز خداوند:

... وَ أَوْفُوا بِالْعَهْدِ إِنَّ الْعَهْدَ كانَ مَسْؤُلًا ذلِكَ مِمَّا أَوْحى‌ إِلَيْكَ رَبُّكَ مِنَ الْحِكْمَةِ ....

اسراء (17) 34 و 39

نيز--) همين مدخل، تعاليم حكيمانه لقمان‌

تعاليم حكيمانه لقمان‌

104. تعليم حكمت، از سوى لقمان به فرزندش:

وَ لَقَدْ آتَيْنا لُقْمانَ الْحِكْمَةَ ... وَ إِذْ قالَ لُقْمانُ لِابْنِهِ وَ هُوَ يَعِظُهُ يا بُنَيَّ لا تُشْرِكْ بِاللَّهِ‌ ....

لقمان (31) 12 و 13

مصاديق تعاليم حكيمانه لقمان‌

1. اجتناب از تكبّر

105. پرهيز از منش و روش متكبّرانه، از تعاليم حكيمانه لقمان به فرزندش:

وَ لَقَدْ آتَيْنا لُقْمانَ الْحِكْمَةَ ... وَ لا تُصَعِّرْ خَدَّكَ لِلنَّاسِ وَ لا تَمْشِ فِي الْأَرْضِ مَرَحاً ... [1]

لقمان (31) 12 و 18

2. اجتناب از شرك‌

106. اجتناب از شرك‌ورزى به خدا، از تعاليم حكمت‌آميز لقمان به فرزندش:

وَ لَقَدْ آتَيْنا لُقْمانَ الْحِكْمَةَ ... وَ إِذْ قالَ لُقْمانُ لِابْنِهِ وَ هُوَ يَعِظُهُ يا بُنَيَّ لا تُشْرِكْ بِاللَّهِ‌ ....

لقمان (31) 12 و 13

3. برپايى نماز

107. سفارش براى برپايى نماز، از تعاليم حكيمانه لقمان به فرزندش:

وَ لَقَدْ آتَيْنا لُقْمانَ الْحِكْمَةَ ... يا بُنَيَّ أَقِمِ الصَّلاةَ ....

لقمان (31) 12 و 17

4. توجّه به خدا

108. متوجّه كردن فرزند، به علم و قدرت خدا، نمونه‌اى از حكمت‌آموزيهاى لقمان:

وَ لَقَدْ آتَيْنا لُقْمانَ الْحِكْمَةَ ... وَ إِذْ قالَ‌ ...

يا بُنَيَّ إِنَّها إِنْ تَكُ مِثْقالَ حَبَّةٍ مِنْ خَرْدَلٍ فَتَكُنْ فِي صَخْرَةٍ أَوْ فِي السَّماواتِ أَوْ فِي الْأَرْضِ يَأْتِ بِهَا اللَّهُ إِنَّ اللَّهَ لَطِيفٌ خَبِيرٌ.

لقمان (31) 12 و 13 و 16

5. سفارش به امربه‌معروف‌

109. سفارش به امربه‌معروف، از آموزشهاى حكمت‌آميز لقمان به فرزندش:

وَ لَقَدْ آتَيْنا لُقْمانَ الْحِكْمَةَ ... وَ إِذْ قالَ‌ ...

يا بُنَيَ‌ ... وَ أْمُرْ بِالْمَعْرُوفِ‌ ....

لقمان (31) 12 و 13 و 17

6. سفارش به نهى از منكر

110. سفارش به نهى از منكر، از آموزه‌هاى حكمت‌آميز لقمان به پسرش:

وَ لَقَدْ آتَيْنا لُقْمانَ الْحِكْمَةَ ... وَ إِذْ قالَ‌ ...

يا بُنَيَ‌ ... وَ انْهَ عَنِ الْمُنْكَرِ ....

لقمان (31) 12 و 13 و 17

7. صبر

111. صبر بر مصيبت، از رهنمودهاى حكمت‌آميز لقمان به فرزندش:

وَ لَقَدْ آتَيْنا لُقْمانَ الْحِكْمَةَ ... وَ إِذْ قالَ‌ ...

[1] . «صعر» به معناى متمايل كردن گردن به سويى است ومعناى باب تفعيل آن [تصعير] گردن‌فرازى متكبّرانه و روى‌گرداندن از ديگران است. (مفردات، ص 484، «صعر») گفتنى است جمله «و إذ قال لقمان لإبنه» مى‌شود متعلّق به «و لقد آتينا لقمان الحكمة» باشد. (مجمع‌البيان، ج 7-/ 8، ص 494) در اين صورت، مواعظ لقمان از موارد حكمت مى‌شود