سوگند به حيوانات‌

45. سوگند خداوند به حيوانات وحشى، هنگام پنهان شدن‌شان در لانه‌ها، براى اثبات حقّانيّت قرآن:

فَلا أُقْسِمُ بِالْخُنَّسِ‌ الْجَوارِ الْكُنَّسِ‌ إِنَّهُ لَقَوْلُ رَسُولٍ كَرِيمٍ. [1]

تكوير (81) 15 و 16 و 19

سيطره بر حيوانات‌

46. تسلّط و سيطره خداوند بر حيوانات، از تعاليم هود عليه السلام:

قالُوا يا هُودُ ... قالَ‌ ... ما مِنْ دَابَّةٍ إِلَّا هُوَ آخِذٌ بِناصِيَتِها .... [2]

هود (11) 53 و 54 و 56

شعور حيوانات‌

47. حيوانات، داراى نوعى شعور:

وَ ما مِنْ دَابَّةٍ فِي الْأَرْضِ وَ لا طائِرٍ يَطِيرُ بِجَناحَيْهِ إِلَّا أُمَمٌ أَمْثالُكُمْ ما فَرَّطْنا فِي الْكِتابِ مِنْ شَيْ‌ءٍ ثُمَّ إِلى‌ رَبِّهِمْ يُحْشَرُونَ.

انعام (6) 38

أَ لَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ يَسْجُدُ لَهُ مَنْ فِي السَّماواتِ‌ ... وَ الدَّوَابُ‌ ....

حج (22) 18

وَ إِذَا الْوُحُوشُ حُشِرَتْ.

تكوير (81) 5

شكار حيوانات‌

48. ضرورت پرهيز از شكار و صيد حيوانات، با انگيزه‌اى جز تأمين نيازهاى خوراكى:

... فَكُلُوا مِمَّا أَمْسَكْنَ عَلَيْكُمْ‌ ... وَ اتَّقُوا اللَّهَ‌ .... [3]

مائده (5) 4

ضرررسانى حيوانات‌

49. توانايى ضرررسانى جنبنده‌اى به جنبنده ديگر، منوط به خواست خداوند:

إِنِّي تَوَكَّلْتُ عَلَى اللَّهِ‌ ... ما مِنْ دَابَّةٍ إِلَّا هُوَ آخِذٌ بِناصِيَتِها .... [4]

هود (11) 56

طبقه‌بندى حيوانات‌

1. پرنده‌

--) پرنده‌

2. چهارپا

50. حركت دسته‌اى از حيوانات با چهارپا:

وَ اللَّهُ خَلَقَ كُلَّ دَابَّةٍ مِنْ ماءٍ ... وَ مِنْهُمْ مَنْ يَمْشِي عَلى‌ أَرْبَعٍ‌ ....

نور (24) 45

51. آفرينش حيوانات چهارپا، نشانه قدرت خداوند:

وَ اللَّهُ خَلَقَ كُلَّ دَابَّةٍ ... وَ مِنْهُمْ مَنْ يَمْشِي عَلى‌

[1] . «كنس» به معناى وارد شدن [حيوان‌] وحشى در لانه‌اش است. (الكشّاف، ج 4، ص 710) برخى مفسّران احتمال داده‌اند كه مقصود از «الخنس، الجوار الكنس» حيوانات وحشى باشند. (الميزان، ج 20، ص 217)

[2] . «ناصيه» به موهاى جلوى سر گفته مى‌شود و بر جلوى سر نيز اطلاق مى‌شود (لسان‌العرب، ج 14، ص 169، «نصا») «أخذ به ناصية»، كنايه از كمال تسلّط و نهايت قدرت است. (الميزان، ج 10 ص 302)

[3] . فرمان به تقواپيشگى، پس از تجويز استفاده‌هاى خوراكى از شكار، مى‌تواند اشاره به اين معنا داشته باشد كه شكار كردن به انگيزه‌هايى ديگر، همانند تفريح و تفرّج، خلاف تقواست‌

[4] . مقصود از بيان سلطه خداوند بر همه جانداران به دليل وقوع آن، پس از مبارزه‌طلبى هود عليه السلام و توكّل بر خداوند، اين مبناست كه: همه چيز مقهور خواست خداوند است و بدون رخصت او هيچ جاندارى- چه رسد به بتهاى بيجان- توان ضرررسانى ندارد