حلقوم‌

حلقوم، مجراى غذا بين دهان و معده، خشكناى، حلق، گلو، حنجره، [1] مجراى تنفّس، راه دم زدن و راه‌ آواز دادن است. [2] در اين مدخل از واژه‌هاى‌ «حلقوم» و «حناجر» استفاده شده است.

جان در حلقوم‌

1. ترس و وحشت زياد، از عوامل رسيدن جان آدمى به حلقوم:

إِذْ جاؤُكُمْ مِنْ فَوْقِكُمْ وَ مِنْ أَسْفَلَ مِنْكُمْ وَ إِذْ زاغَتِ الْأَبْصارُ وَ بَلَغَتِ الْقُلُوبُ الْحَناجِرَ ....

احزاب (33) 10

وَ أَنْذِرْهُمْ يَوْمَ الْآزِفَةِ إِذِ الْقُلُوبُ لَدَى الْحَناجِرِ ....

غافر (40) 18

2. رسيدن جان به حلقوم محتضر، نشانه نزديكى كامل وى به مرگ:

فَلَوْ لا إِذا بَلَغَتِ الْحُلْقُومَ. [3]

واقعه (56) 83

3. ضعف و ناتوانى انسان، هنگام رسيدن جان وى به حلقوم، در آستانه مرگ:

فَلَوْ لا إِذا بَلَغَتِ الْحُلْقُومَ‌ وَ أَنْتُمْ حِينَئِذٍ تَنْظُرُونَ.

واقعه (56) 83 و 84

4. خداوند، نزديكترين افراد به محتضر، هنگام رسيدن جان وى به حلقوم:

فَلَوْ لا إِذا بَلَغَتِ الْحُلْقُومَ‌ وَ نَحْنُ أَقْرَبُ إِلَيْهِ مِنْكُمْ‌ ....

واقعه (56) 83 و 85

5. قدرت خداوند در بازگرداندن روح محتضر از حلقوم وى به بدنش، نشانه حقّانيّت معاد و جزاى اعمال:

فَلَوْ لا إِذا بَلَغَتِ الْحُلْقُومَ‌ وَ نَحْنُ أَقْرَبُ إِلَيْهِ مِنْكُمْ وَ لكِنْ لا تُبْصِرُونَ‌ فَلَوْ لا إِنْ كُنْتُمْ غَيْرَ مَدِينِينَ‌ تَرْجِعُونَها إِنْ كُنْتُمْ صادِقِينَ.

واقعه (56) 83 و 85-/ 87

6. ناتوانى اطرافيان محتضر، از بازگرداندن روح او از حلقوم وى به بدنش، دليل بر بطلان ادّعاى انكار معاد از سوى آنان:

عَلى‌ أَنْ نُبَدِّلَ أَمْثالَكُمْ وَ نُنْشِئَكُمْ فِي ما لا تَعْلَمُونَ‌ وَ لَقَدْ عَلِمْتُمُ النَّشْأَةَ الْأُولى‌ فَلَوْ لا تَذَكَّرُونَ‌ فَلَوْ لا إِذا بَلَغَتِ الْحُلْقُومَ‌ فَلَوْ لا إِنْ كُنْتُمْ غَيْرَ مَدِينِينَ‌ تَرْجِعُونَها إِنْ كُنْتُمْ صادِقِينَ.

واقعه (56) 61 و 62 و 83 و 86 و 87

7. رسيدن جان انسانها به حلقوم آنها، از شدّت غم و اندوه در قيامت:

وَ أَنْذِرْهُمْ يَوْمَ الْآزِفَةِ إِذِ الْقُلُوبُ لَدَى الْحَناجِرِ ....

غافر (40) 18

8. رسيدن جان ستمگران به حلقوم، نشانه خوف آنان، در قيامت:

وَ أَنْذِرْهُمْ يَوْمَ الْآزِفَةِ إِذِ الْقُلُوبُ لَدَى الْحَناجِرِ كاظِمِينَ‌ ....

غافر (40) 18

[1] . فرهنگ فارسى، ج 1، ص 1369، «حلقوم»

[2] . لغت‌نامه، ج 6، ص 8062، «حلقوم»

[3] . ضمير «هى» در «بلغت» به «نفس» (جان) برمى‌گردد و رسيدن جان به گلو، كنايه از نزديك شدن كامل وى به مرگ است‌