مَفْعُولًا ثُمَّ رَدَدْنا لَكُمُ الْكَرَّةَ عَلَيْهِمْ‌ ... [1]

اسراء (17) 4-/ 6

199. وعده موسى عليه السلام به حاكميّت بنى‌اسرائيل بر سرزمين مصر و نابودى حكومت فرعون:

قالَ مُوسى‌ لِقَوْمِهِ اسْتَعِينُوا بِاللَّهِ وَ اصْبِرُوا إِنَّ الْأَرْضَ لِلَّهِ يُورِثُها مَنْ يَشاءُ مِنْ عِبادِهِ وَ الْعاقِبَةُ لِلْمُتَّقِينَ‌ قالُوا أُوذِينا مِنْ قَبْلِ أَنْ تَأْتِيَنا وَ مِنْ بَعْدِ ما جِئْتَنا قالَ عَسى‌ رَبُّكُمْ أَنْ يُهْلِكَ عَدُوَّكُمْ وَ يَسْتَخْلِفَكُمْ فِي الْأَرْضِ‌ ....

اعراف (7) 128 و 129

نيز--) همين مدخل، حكومت جهانى در آخرالزّمان، حكومت صالحان، حكومت مؤمنان‌

نيز--) استبداد، امامت، اولواالامر، جهاد، خلافت، قضاوت‌

حكيم/ اسماوصفات‌

حكيم، از صفات خداوند است‌ [2] و اطلاق آن بر پروردگار، به دليل علم او به حقايق اشيا و پديد آوردن آنها در كمال استوارى است. [3] اين صفت الهى در آيات‌ ذيل آمده است: بقره (2) 32 و 129 و 209 و 220 و 228 و 240 و 260؛ آل‌عمران (3) 6 و 18 و 58 و 62 و 126؛ نساء (4) 11 و 17 و 24 و 26 و 56 و 92 و 104 و 111 و 130 و 158 و 165 و 170؛ مائده (5) 38 و 118؛ انعام (6) 18 و 73 و 83 و 128 و 139؛ انفال (8) 10 و 49 و 63 و 67 و 71؛ توبه (9) 15 و 28 و 40 و 60 و 71 و 97 و 106 و 110؛ يونس (10) 1؛ هود (11) 1؛ يوسف (12) 6 و 83 و 100؛ ابراهيم (14) 4؛ حجر (15) 25؛ نحل (16) 60؛ حج (22) 52؛ نور (24) 10 و 18 و 58 و 59؛ نمل (27) 6 و 9؛ عنكبوت (29) 26 و 42؛ روم (30) 27؛ لقمان (31) 2 و 9 و 27؛ احزاب (33) 1؛ سبأ (34) 1 و 27؛ فاطر (35) 2؛ يس (36) 2؛ زمر (39) 1؛ غافر (40) 8؛ فصلت (41) 42؛ شورى (42) 3 و 51؛ زخرف (43) 4 و 84؛ دخان (44) 4؛ جاثيه (45) 2 و 37؛ احقاف (46) 2؛ فتح (48) 4 و 7 و 19؛ حجرات (49) 8؛ ذاريات (51) 30؛ حديد (57) 1؛ حشر (59) 1 و 24؛ ممتحنه (60) 5 و 10؛ صف (61) 1؛ جمعه (62) 1 و 3؛ تغابن (64) 18؛ تحريم (66) 2؛ انسان (76) 30.

نيز--) حكمت، حكمت خدا

حكيم بن حارث‌

حكيم بن حارث (حرث) طائفى، [4] بنا به نقل برخى‌ مفسّران، به همراه خانواده‌اش به مدينه هجرت كرد و در آنجا وفات يافت و آيه 234 بقره (2) در پى سؤال برخى از پيامبراكرم صلى الله عليه و آله در مورد تكليف زوجه‌اش نازل گرديد و به زنان بيوه اجازه داده شد كه با نگاه داشتن عدّه، در صورت تمايل، ازدواج نمايند. [5]

[1] . منظور از «كرّة» در آيه ياد شده دستيابى دوباره بنى اسرائيل به دولت و حكومت است. (مجمع‌البيان، ج 5-/ 6، ص 615)

[2] . روح الارواح فى شرح اسماء الملك الفتّاح، ص 398؛ التّبيان، ج 1، ص 142؛ مجمع‌البيان، ج 1-/ 2، ص 183

[3] . مفردات، ص 249، «حكم»

[4] . الاصابه، ج 2، ص 97

[5] . معالم‌التنزيل، بغوى، ج 1، ص 166؛ زادالمسير، ج 1، ص 285؛ روض‌الجنان، ج 3، ص 326