responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : فرهنگ قرآن نویسنده : مرکز فرهنگ و معارف قرآن    جلد : 10  صفحه : 82

جُوَيْريّه بنت حارث‌

جُوَيريّه از قبيله خُزاعه و از همسران پيامبر بود. وى در غزوه «المُرَيْسيع» كه در سال پنجم هجرى رخ داد، به اسارت سپاه اسلام درآمد و سپس پيامبر صلى الله عليه و آله وى را به همسرى برگزيد. [1] مفسّران، نزول آيات 28-/ 29 احزاب (33) را درباره تقاضاى همسران پيامبر از جمله جويريّه در مورد افزايش نفقه دانسته‌اند و رسول‌خدا صلى الله عليه و آله ضمن مقاومت در برابر زياده‌طلبى آنان، ايشان را بين سازگارى با وضع موجود يا طلاق مخيّر كرد؛ [2] نيز مقصود از «ممّا أفاء اللّه عليك» در آيه‌ 50 احزاب (33)، وى را دانسته‌اند كه خداوند او را به صورت «فى‌ء» به پيامبر صلى الله عليه و آله بازگرداند [3]؛ همچنين بنا بر اقوالى مقصود از «ترجى إليه من تشاء» در آيه 51 احزاب (33) را وى دانسته‌اند. [4]

جهاد

جهاد از مادّه جَهد به معناى مشقّت است‌ [5] و در اصطلاح شرع، عبارت است از بذل جان، مال و توان خويش در راه اعتلاى كلمه اسلام و اقامه شعائر ايمان. [6] در اين مدخل، مطلق جهاد خداپرستان مورد نظر است و درگيريهاى خشونت‌بار، با اهداف غير الهى در مدخل جنگ بررسى شده است. در اين مدخل از واژه‌ «جهاد»، «نفر» و «قتال» و مشتقّات آنها و از جمله‌هايى مانند «لو استطعنا لخرجنا معكم»، «لايطئون موطئا يغيظ الكفّار»، «إنّ اللّه اشترى من المؤمنين أنفسهم ...» استفاده شده است.

اهمّ عناوين: آثار جهاد، آداب جهاد، احكام جهاد، ارزش جهاد، اهداف جهاد، پيروزى در جهاد، تخلّف از جهاد، رهبرى جهاد، مجاهدان، معذوران از جهاد، موانع جهاد.

آتش‌بس در جهاد

1. جواز برقرارى آتش بس و پيمان ترك نبرد، با غير مسلمانان:

... وَ اقْتُلُوهُمْ حَيْثُ وَجَدْتُمُوهُمْ‌ ... إِلَّا الَّذِينَ يَصِلُونَ إِلى‌ قَوْمٍ بَيْنَكُمْ وَ بَيْنَهُمْ مِيثاقٌ‌ ....

نساء (4) 89 و 90

نيز--) آتش‌بس و جنگ، پيمان در جنگ‌

آثار جهاد

1. آسانى تهجّد

2. جهاد، از عوامل تخفيف در تهجّد و برداشته شدن وجوب نماز شب از مسلمانان:

إِنَّ رَبَّكَ يَعْلَمُ أَنَّكَ تَقُومُ أَدْنى‌ مِنْ ثُلُثَيِ اللَّيْلِ‌


[1] . الاستيعاب، ج 4، ص 366؛ اسدالغابه، ج 7، ص 57؛ البداية و النّهايه، ج 8، ص 54

[2] . جامع‌البيان، ج 11، جزء 21، ص 189؛ مجمع‌البيان، ج 7-/ 8، ص 555

[3] . النكت و العيون، ماوردى، ج 4، ص 413؛ مجمع‌البيان، ج 7-/ 8، ص 571

[4] . مجمع‌البيان، ج 7-/ 8، ص 574؛ تفسير ابن ابى‌حاتم، ج 10، ص 3145

[5] . معجم مقاييس‌اللّغه، ج 1، ص 486، «جَهد»

[6] . جواهرالكلام، ج 21، ص 3

نام کتاب : فرهنگ قرآن نویسنده : مرکز فرهنگ و معارف قرآن    جلد : 10  صفحه : 82
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست