... قُلْ هَلْ يَسْتَوِي الْأَعْمى‌ وَ الْبَصِيرُ ....

رعد (13) 16

أَ فَمَنْ يَعْلَمُ أَنَّما أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ الْحَقُّ كَمَنْ هُوَ أَعْمى‌ ....

رعد (13) 19

... قُلْ هَلْ يَسْتَوِي الَّذِينَ يَعْلَمُونَ وَ الَّذِينَ لا يَعْلَمُونَ‌ ....

زمر (39) 9

13. قدرت‌

13. نيكويى قدرت و دارايى، در نزد عقل:

ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا عَبْداً مَمْلُوكاً لا يَقْدِرُ عَلى‌ شَيْ‌ءٍ وَ مَنْ رَزَقْناهُ مِنَّا رِزْقاً حَسَناً فَهُوَ يُنْفِقُ مِنْهُ سِرًّا وَ جَهْراً هَلْ يَسْتَوُونَ‌ ....

نحل (16) 75

14. قضاوت عادلانه‌

14. قضاوت بر اساس عدالت، ممدوح و ارزشمند، از نظر عقل:

إِنَّ اللَّهَ يَأْمُرُكُمْ أَنْ تُؤَدُّوا الْأَماناتِ إِلى‌ أَهْلِها وَ إِذا حَكَمْتُمْ بَيْنَ النَّاسِ أَنْ تَحْكُمُوا بِالْعَدْلِ إِنَّ اللَّهَ نِعِمَّا يَعِظُكُمْ بِهِ‌ ....

نساء (4) 58

نيز--) تفكّر

حسنه‌

حسنه به چيزى گفته مى‌شود كه انسان را از جهت بدنى و جانى مسرور كند [1] و به توسعه در روزى و زندگى، اخلاق نيك در دنيا، رضوان خدا و بهشت در آخرت تفسير شده است. [2] در اين مدخل فقط از واژه‌ «حسنه» استفاده شده است.

اهمّ عناوين: آثار حسنه، امتحان با حسنه، پاداش حسنه، حسنه آخرتى، حسنه دنيايى، منشأ حسنه.

آثار حسنه‌

1. امنيّت‌

1. انجام دادن حسنه، سبب امان از وحشت روز قيامت:

مَنْ جاءَ بِالْحَسَنَةِ ... وَ هُمْ مِنْ فَزَعٍ يَوْمَئِذٍ آمِنُونَ.

نمل (27) 89

2. جبران بديها

2. كارهاى شايسته، از ميان برنده گناهان و جبران‌كننده بديها:

وَ أَقِمِ الصَّلاةَ ... إِنَّ الْحَسَناتِ يُذْهِبْنَ السَّيِّئاتِ‌ ....

هود (11) 114

وَ الَّذِينَ‌ ... وَ يَدْرَؤُنَ بِالْحَسَنَةِ السَّيِّئَةَ ....

رعد (13) 22

أُولئِكَ‌ ... وَ يَدْرَؤُنَ بِالْحَسَنَةِ السَّيِّئَةَ ....

قصص (28) 54

3. دفع بديها

3. حسنه و نيكى، سبب دفع بديهاى ديگران:

... وَ يَدْرَؤُنَ بِالْحَسَنَةِ السَّيِّئَةَ ... [3]

رعد (13) 22

... وَ يَدْرَؤُنَ بِالْحَسَنَةِ السَّيِّئَةَ ....

قصص (28) 54

4. نيكى‌

4. انجام دادن حسنه، سبب بهره‌مندى از حسنه در دنيا:

... لِلَّذِينَ أَحْسَنُوا فِي هذِهِ الدُّنْيا حَسَنَةٌ وَ لَدارُ الْآخِرَةِ خَيْرٌ ....

نحل (16) 30

[1] . مفردات، ص 235، «حسن»

[2] . مجمع‌البيان، ج 1-/ 2، ص 530

[3] . طبق يك احتمال، «و يدرءون بالحسنة السّيّئة» به اين معنا است كه بديهاى ديگران را با برخورد و كار نيك دفع مى‌كنند. (همان، ج 5-/ 6، ص 444)