محمّد صلى الله عليه و آله و حجاب‌

53. پيامبر صلى الله عليه و آله، موظّف به تعليم و فرمان حجاب براى زنان مؤمن:

يا أَيُّهَا النَّبِيُّ قُلْ لِأَزْواجِكَ وَ بَناتِكَ وَ نِساءِ الْمُؤْمِنِينَ يُدْنِينَ عَلَيْهِنَّ مِنْ جَلَابِيبِهِنَّ ذلِكَ أَدْنى‌ أَنْ يُعْرَفْنَ فَلا يُؤْذَيْنَ وَ كانَ اللَّهُ غَفُوراً رَحِيماً.

احزاب (33) 59

نيز--) همين مدخل، حجاب دختران محمّد و حجاب همسران محمّد

نيز--) چشم‌چرانى‌

حجّاج بن عمرو

حجّاج بن عمرو، هم‌پيمان كعب بن اشرف يهودى و از دشمنان سرسخت اسلام بود. [1] برخى از مفسّران، نزول آيه 142 بقره (2) را درباره وى و تنى چند از يهود دانسته‌اند كه درباره تغيير قبله به پيامبر صلى الله عليه و آله اعتراض كرده، با دادن وعده دروغين به آن حضرت، قصد فتنه‌انگيزى داشتند. [2] بنا به نقل ابن‌عبّاس، در پى‌ فتنه‌انگيزى حجّاج و دو تن ديگر از يهوديان كه درصدد فريب دادن گروهى از انصار و خارج كردن آنان از دين اسلام بودند، آيه 28 آل‌عمران (3) نازل شد كه مؤمنان را از دوستى با يهود برحذر داشت. [3]

حج‌

حج در لغت به معناى قصد است، سپس به قصد ديدار خانه خدا براى اجراى مناسك، اختصاص يافته است. [4] در اين مدخل از كلمه‌ «حج» و سياق‌ آياتى چون‌ «و من يعظم شعائر اللّه ...» و «لاتقتلوا الصّيد و أنتم حرم ...» استفاده شده است.

اهمّ عناوين: آثار حج، احكام حج، اهمّيّت حج، حاجيان.

آثار حج‌

1. آمرزش‌

1. آمرزش تمامى گناهان حج‌گزار، پس از اتمام اعمال حج:

وَ اذْكُرُوا اللَّهَ فِي أَيَّامٍ مَعْدُوداتٍ فَمَنْ تَعَجَّلَ فِي يَوْمَيْنِ فَلا إِثْمَ عَلَيْهِ وَ مَنْ تَأَخَّرَ فَلا إِثْمَ عَلَيْهِ لِمَنِ اتَّقى‌ ... [5]

بقره (2) 203

2. برگزارى حج، موجب آمرزش گناهان، در صورت ترك گناهان كبيره:

وَ اذْكُرُوا اللَّهَ فِي أَيَّامٍ مَعْدُوداتٍ فَمَنْ تَعَجَّلَ فِي يَوْمَيْنِ فَلا إِثْمَ عَلَيْهِ وَ مَنْ تَأَخَّرَ فَلا إِثْمَ عَلَيْهِ لِمَنِ اتَّقى‌ ... [6]

بقره (2) 203

[1] . السّيرةالنّبويّه، ابن‌هشام، ج 2، ص 514؛ البدايةوالنّهايه، ج 3، ص 186

[2] . جامع‌البيان، ج 2، جزء 2، ص 5

[3] . همان، ج 3، جزء 3، ص 309

[4] . معجم مقاييس‌اللّغه، ج 2، ص 29، «حج»

[5] . «لا» در «لا إثم عليه» در هر دو مورد، براى نفى جنس است و به هيچ چيزى مقيّد نشده و مقصود اين است كه هر كس اعمال حج را كامل بجا آورد آمرزيده است، خواه دو روز در منى‌ بماند، خواه سه روز، بنابراين آيه درصدد بيان تخيير بين تأخير و تعجيل نيست. (الميزان، ج 2، ص 82) روايتى از امام صادق عليه السلام نيز مؤيّد همين برداشت است. (الميزان، ج 2، ص 86)

[6] . امام صادق عليه السلام درباره «لمن اتّقى‌ ...» فرمودند: مقصود از آن، پرهيز از گناهان كبيره است. (مجمع‌البيان، ج 1-/ 2، ص 532) و نيز از آن حضرت روايت شده كه راجع به «فمن تعجل فى ...» فرمود: «يرجع لا ذنب له؛ برمى‌گردد و گناهى براى او نيست». (الكافى، ج 4، ص 337، ح 1)