2. چشم ظالمان‌

59. خيره شدن چشمهاى ظالمان، از شدّت ترس، در قيامت و ناتوانى آنان از حركت آن:

وَ لا تَحْسَبَنَّ اللَّهَ غافِلًا عَمَّا يَعْمَلُ الظَّالِمُونَ إِنَّما يُؤَخِّرُهُمْ لِيَوْمٍ تَشْخَصُ فِيهِ الْأَبْصارُ مُهْطِعِينَ مُقْنِعِي رُؤُسِهِمْ لا يَرْتَدُّ إِلَيْهِمْ طَرْفُهُمْ وَ أَفْئِدَتُهُمْ هَواءٌ.

ابراهيم (14) 42 و 43

60. نگاه زيرچشمى و ترس‌آلود ظالمان به جهنّم، در كنار آتش دوزخ:

... وَ تَرَى الظَّالِمِينَ لَمَّا رَأَوُا الْعَذابَ‌ ...

وَ تَراهُمْ يُعْرَضُونَ عَلَيْها خاشِعِينَ مِنَ الذُّلِّ يَنْظُرُونَ مِنْ طَرْفٍ خَفِيٍ‌ ....

شورى (42) 44 و 45

3. چشم كافران‌

61. به زير افكنده شدن چشمهاى كافران در قيامت، به هنگام خروج از قبرها:

خُشَّعاً أَبْصارُهُمْ يَخْرُجُونَ مِنَ الْأَجْداثِ‌ ...

مُهْطِعِينَ إِلَى الدَّاعِ يَقُولُ الْكافِرُونَ هذا يَوْمٌ عَسِرٌ.

قمر (54) 7 و 8

62. خيره ماندن چشمهاى كافران، از شدّت ترس، به هنگام برپايى قيامت:

وَ اقْتَرَبَ الْوَعْدُ الْحَقُّ فَإِذا هِيَ شاخِصَةٌ أَبْصارُ الَّذِينَ كَفَرُوا ....

انبياء (21) 97

63. چشمهاى كافرانِ غافل از ذكر خدا، مشاهده‌كننده شعله‌هاى آتش دوزخ، در قيامت:

وَ عَرَضْنا جَهَنَّمَ يَوْمَئِذٍ لِلْكافِرِينَ عَرْضاً الَّذِينَ كانَتْ أَعْيُنُهُمْ فِي غِطاءٍ عَنْ ذِكْرِي‌ ....

كهف (18) 100 و 101

64. بينايى اعجاب‌انگيز چشمان كافران، در قيامت:

فَاخْتَلَفَ الْأَحْزابُ مِنْ بَيْنِهِمْ فَوَيْلٌ لِلَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ مَشْهَدِ يَوْمٍ عَظِيمٍ‌ أَسْمِعْ بِهِمْ وَ أَبْصِرْ يَوْمَ يَأْتُونَنا ....

مريم (19) 37 و 38

4. چشم مجرمان‌

65. محشور شدن مجرمان با چشمهاى كبود، برخاسته از اضطراب آنان، در قيامت:

... وَ نَحْشُرُ الْمُجْرِمِينَ يَوْمَئِذٍ زُرْقاً يَتَخافَتُونَ بَيْنَهُمْ‌ ... [1]

طه (20) 102 و 103

5. چشم مؤمنان‌

66. چشم دوختن مؤمنان در قيامت، به لطف پروردگار:

وُجُوهٌ يَوْمَئِذٍ ناضِرَةٌ إِلى‌ رَبِّها ناظِرَةٌ.

قيامت (75) 22 و 23

نيز--) همين مدخل، كورى چشم‌

چشم‌دوزى به مال غير

67. چشم دوختن به مال و منال ثروتمندان، امرى نكوهيده:

لا تَمُدَّنَّ عَيْنَيْكَ إِلى‌ ما مَتَّعْنا بِهِ أَزْواجاً مِنْهُمْ‌ ....

حجر (15) 88

وَ لا تَمُدَّنَّ عَيْنَيْكَ إِلى‌ ما مَتَّعْنا بِهِ أَزْواجاً مِنْهُمْ‌ ....

طه (20) 131

نيز--) حرص‌

[1] . كلمه «زرق» جمع «ازرق» به معناى كبود چشم است. (لغت‌نامه، ج 2، ص 1672، «ازرق») مراد از «زُرق» محشور شدن مجرمان و كور بودن ايشان است، چون وقتى بينايى چشم از بين مى‌رود كبود مى‌شود. (الميزان، ج 14، ص 210)