هو و الّذين ءامنوا معه .... [1]

بقره (2) 249

230 تشبيه انفاق ريايى به باغى آباد و داراى نهرهاى آب با فرجامى سوخته در آتش:

... كالّذى ينفق ماله رئاء الناس ... فمثله كمثل صفوان عليه تراب فأصابه وابل فتركه صلدا ...* أيودّ أحدكم أن تكون له جنّة من نخيل و أعناب تجرى من تحتها الأنهر ... فأصابها إعصار فيه نار فاحترقت ....

بقره (2) 264 و 266

231 نقش نهرهاى آب فراوان، در پيدايش تمدّن‌هاى گذشته:

ألم يروا كم أهلكنا من قبلهم من قرن مكّنّهم فى الأرض ما لم نمكّن لكم و أرسلنا السّماء عليهم مدرارا و جعلنا الأنهر تجرى من تحتهم ....

انعام (6) 6

232 پيدايش نهرهاى آب، زمينه‌اى براى تفكّر:

و هو الّذى مدّ الأرض و جعل فيها روسى و أنهرا ... إنّ فى ذلك لأيت لقوم يتفكّرون.

رعد (13) 3

233 خدا، تسخيركننده نهرهاى آب براى انسان:

اللَّه الّذى خلق السموت و الأرض ... و سخّر لكم الأنهر.

ابراهيم (14) 32

234 توجّه به پيدايش نهرهاى آب، زمينه هدايت:

... و أنهرا و سبلا لعلّكم تهتدون.

نحل (16) 15

235 استخراج نهر آب از زمين با معجزه، پيش‌شرط مشركان براى ايمان به پيامبر (ص):

و قالوا لن نؤمن لك حتّى‌ تفجر لنا من الأرض ينبوعا* أو تكون لك جنّة من نخيل و عنب فتفجّر الأنهر خللها تفجيرا.

اسراء (17) 90 و 91

236 مثال ثروتمند مغرور صاحب باغ با نهر آب، مايه تنبّه بشر:

و اضرب لهم مثلا رجلين جعلنا لأحدهما جنّتين من أعنب ...* ... و فجّرنا خللهما نهرا* و أحيط بثمره فأصبح يقلّب كفّيه على‌ ما أنفق فيها و هى خاوية على‌ عروشها و يقول يليتنى لم أشرك بربّى أحدا.

كهف (18) 32 و 33 و 42

237 جارى شدن نهر آب از زير پاى مريم (س) به فرمان خدا:

فناديها من تحتها ألّا تحزنى قد جعل ربّك تحتك سريّا. [2]

مريم (19) 24

238 توجّه به جريان نهرهاى آب، زمينه گرايش به توحيد:

أمّن جعل الأرض قرارا و جعل خللها أنهرا ... أءله مع اللَّه ....

نمل (27) 61

239 تفاخر فرعون به داشتن نهرهاى جارى، ميان كاخ خود:

و نادى‌ فرعون فى قومه قال يقوم أليس لى ملك مصر و هذه الأنهر تجرى من تحتى .... [3]

زخرف (43) 51

[1] نهر آبى كه سپاه طالوت با آن امتحان شدند- طبق آن‌چه در برخى منابع تفسيرى آمده- در سرزمين فلسطين وجود داشته است. (مجمع‌البيان، ذيل آيه)

[2] يكى از معانى سرىّ، نهر جارى است. (مفردات راغب)

[3] احتمال دارد «من تحتى» به معناى تحت امر بودن باشد و احتمال دارد مقصود، زير قصرى باشد كه در ارتفاعى بلند قرار داشت. برداشت فوق بنابر احتمال دوم است. (مجمع‌البيان، ذيل آيه)