158 گرفتارى كافران به عذاب قيامت، زمينه آرزومندى آنان به رهايى از آن:

قالوا ربّنا أمتّنا اثنتين و أحييتنا اثنتين فاعترفنا بذنوبنا فهل إلى‌ خروج من سبيل.

غافر (40) 11

159 گرفتارى گناه‌كاران به عذاب در قيامت، زمينه‌ساز آرزومندى آنان به فديه دادن جهت رهايى از آن:

... يودّ المجرم لويفتدى من عذاب يومئذ ببنيه‌* و صحبته و أخيه‌* و فصيلته الّتى تئويه‌* و مَن فى الارض جميعا ثّم ينجيه.

معارج (70) 11- 14

160 مشاهده جهنّم، زمينه‌ساز آرزومندى انسان به فراهم ساختن توشه‌اى در دنيا براى حيات آخرتى خود:

و جى‌ء يومئذ بجهنّم يومئذ يتذكّر الإنسن و أنّى‌ له الذكرى‌* يقول يليتنى قدّمت لحياتى.

فجر (89) 23 و 24

12. علم به نتيجه عمل‌

161 آگاهى اصحاب شمال از اعمال زشت خود در قيامت، سبب آرزوى مرگ از سوى آنان:

و أمّا من أوتى كتبه بشماله فيقول ...* يليتها كانت القاضية. [1]

حاقه (69) 25 و 27

162 آگاهى يافتن اصحاب شمال از كردارهاى زشت خود، باعث آرزوى زنده نشدن پس از مرگ:

و أمّا من أوتى كتبه بشماله فيقول ...* يليتها كانت القاضية. [2]

حاقه (69) 25 و 27

163 آگاهى يافتن اصحاب شمال از نتيجه اعمال خود، سبب آرزومندى آنان به آگاه نشدن از حساب اعمال خود:

و أمّا من أوتى كتبه بشماله فيقول يليتنى لم أوت كتبيه‌* و لم أدر ما حسابيه.

حاقه (69) 25 و 26

13. كشف حقايق‌

164 حاضر شدن گمراهان نزد خدا و كشف حقايق در قيامت، سبب آرزومندى آنان به داشتن فاصله‌اى طولانى با شيطان:

و من يعش عن ذكر الرحمن نقيّض له شيطنا فهو له قرين‌* حتّى‌ إذا جاءنا قال يليت بينى و بينك بعد المشرقين ....

زخرف (43) 36 و 38

165 فراموش‌كنندگان قرآن پس از كشف حقيقت آن در قيامت، آرزومند شفاعت يا بازگشت به دنيا:

... يوم يأتى تأويله يقول الّذين نسوه من قبل قد جاءت رسل ربّنا بالحقّ فهل لنا من شفعاء فيشفعوا لنا أو نردّ فنعمل .... [3]

اعراف (7) 53

14. مشاهده جايگاه برزخى‌

166 مشاهده مقام برزخى از سوى حبيب نجّار، باعث آرزومندى وى براى آگاهى قومش از جايگاه و گرامى‌داشت او:

و جاء من أقصا المدينة رجل يسعى‌ قال يقوم اتّبعوا المرسلين‌* قيل ادخل الجنّة قال يليت قومى يعلمون‌* بما غفر لى ربى و جعلنى من المكرمين. [4]

يس (36) 20 و 26 و 27

[1] «يا ليتها كانت القاضية»، طبق احتمالى آرزوى مرگ در قيامت است. (مجمع‌البيان، ذيل آيه)

[2] «ها» در «ليتها» بنابر قولى به مرگ نخستين در دنيا اشاره دارد؛ يعنى اى كاش پس از مردن، ديگر زنده شدنى در كار نبود. (مجمع‌البيان، ذيل آيه)

[3] ضمير مفعولى در «نسوه» مى‌تواند به كتاب در آيه پيش برگردد كه مقصود از آن، قرآن كريم است.

[4] مقصود از «رجل» در آيه، حبيب نجّار است و مقصود از «الجنّة» به قرينه اين‌كه بى‌درنگ پس از قتلش به او خطاب شده، بهشت برزخى است. (مجمع‌البيان، ذيل آيه)