زمينه‌هاى آرزو

1. آخرت‌طلبى‌

143 صداقت در ادّعاى اختصاص داشتن آخرت (بهشت) به خود، مستلزم نهراسيدن از آرزوى مرگ:

قل إن كانت لكم الدار الأخرة عند اللَّه خالصة من دون الناس فتمنّوا الموت إن كنتم صدقين.

بقره (2) 94

2. پيروزى‌

144 پيروزى مؤمنان در جهاد، زمينه‌ساز آرزوى متخلّفان از جهاد به همراهى با آنان:

و إنّ منكم لمن ليبطّئنّ فإن أصبتكم مصيبة ...* و لئن أصبكم فضل من اللَّه ليقولنّ كأن لم تكن بينكم و بينه مودّة يليتنى كنت معهم فأفوز فوزا عظيما. [1]

نساء (4) 72 و 73

145 كافران، در آرزوى ارتداد مسلمانان در صورت پيروزى‌شان بر مسلمانان:

إن يثقفوكم يكونوا لكم أعداء و يبسطوا إليكم أيديهم و ألسنتهم بالسوء و ودّوا لو تكفرون.

ممتحنه (60) 2

3. تجسّم عمل‌

146 تجسّم اعمال گناه‌كاران درقيامت، باعث آرزومندى آنان براى داشتن فاصله‌اى طولانى بين آنان و اعمالشان:

يوم تجد كلّ نفس ما عملت من خير محضرا و ما عملت من سوء تودّ لو أنّ بينها و بينه أمدا بعيدا ....

آل‌عمران (3) 30

147 تجسّم اعمال كافران در قيامت، برانگيزاننده آنان به آرزوى خاك بودن:

... يوم ينظر المرء ما قدّمت يداه و يقول الكافر يليتنى كنت تربا.

نبأ (78) 40

4. تحصيل غنيمت‌

148 دستيابى مؤمنان به غنايم جنگى، زمينه‌ساز آرزوى متخلّفان براى همراهى با آنان:

و إنّ منكم لمن ليبطّئنّ فإن أصبتكم مصيبة ...* و لئن أصبكم فضل من اللَّه ليقولنّ كأن لم تكن بينكم و بينه مودّة يليتنى كنت معهم فأفوز فوزا عظيما. [2]

نساء (4) 72 و 73

5. ترس از آبروريزى‌

149 ترس از آبروريزى، علّت آرزوى مرگ از سوى مريم (س) هنگام زايمان:

قالت إنّى اعوذ بالرّحمن منك إن كنت تقيّا* فأجاءها المخاض إلى‌ جذع النخلة قالت يليتنى متّ قبل هذا .... [3]

مريم (19) 18 و 23

6. حبّ خدا

150 صداقت در ادّعاى دوستى با خدا، عامل استقبال از مرگ و آرزوى آن:

قل يأيّها الّذين هادوا إن زعمتم أنّكم أولياء للَّه‌من دون الناس فتمنّوا الموت إن كنتم صدقين. [4]

جمعه (62) 6

[1] به قرينه اين‌كه آيات درباره جنگ است، مقصود از «فضل من اللَّه» در آيه، احتمال دارد پيروزى باشد.

[2] به قرينه اين‌كه آيات درباره جنگ است، مقصود از «فضل من اللَّه» در آيه، احتمال دارد غنايم جنگى باشد.

[3] برداشت فوق بر اساس سياق آيات و روايتى از امام صادق (ع) است كه فرمود: مريم (س) در ميان قوم خود مرد زيركى را نمى‌شناخت كه او را از بدى تبرئه كند. (مجمع‌البيان، ذيل آيه)

[4] منظور از «أولياءاللَّه» در جمله «إن زعمتم أنّكم أولياء للَّه» به قرينه آيه «و قالت اليهود ... نحن أبناءاللَّه و أحبّائه ...» (مائده، 18)، دوستى است.